Jakie są najczęstsze błędy przy układaniu kostki brukowej?
Skutki źle ułożonej kostki brukowej często widać dopiero po latach. Okazuje się, że nawet subtelne błędy przy układaniu kostki brukowej, mogą doprowadzić do poważnych strat i kosztów. O jakich błędach mowa?
Błędy organizacyjne, czyli od czegoś trzeba zacząć
Wielu wykonawców powierzchni brukowych popełnia błędy już na etapie organizacyjnym. Zaniechanie niektórych dobrych praktyk może już wtedy zaprzepaścić cały proces realizacji zlecenia. W konsekwencji doprowadzi to najprawdopodobniej do poważniejszych błędów, które trzeba będzie skorygować poprawką. O jakich błędach mówimy?
1. Brak projektu
Profesjonalne układanie kostki brukowej wiąże się z koniecznością zaplanowania wszystkich etapów realizacji zlecenia od A do Z. Służy do tego projekt, który uwzględnia rodzaj podłoża, przewidywane obciążenie, rodzaj zastosowanej kostki, a także wizualizację docelową inwestycji. Brak projektu (i wszystkich znajdujących się w nim informacji) może skutkować poważnymi niedociągnięciami technicznymi, a nawet wzrostem kosztów i wydłużeniem czasu realizacji.
2. Źle obliczone zapotrzebowanie na kostkę brukową
Ktoś powie, że niedobór kostki to żaden problem. Wystarczy pójść do sklepu budowlanego i dokupić niezbędną ilość. W praktyce jest to jednak znacznie trudniejsze. Profesjonalny wykonawca zawsze określa właściwą liczbę kostek. Jest to konieczne, aby stworzyć jednolity kolorystycznie wzór. Dokupienie kostki wiąże się z ryzykiem spowolnienia realizacji całej inwestycji, poniesienia wyższych kosztów, a także braku materiału o określonych walorach i właściwościach dekoracyjnych.
3. Brak sprawdzenia gruntów
Największym kłopotem podczas układania kostki brukowej jest brak sprawdzenia gruntów, na których zostanie położona podbudowa i warstwa nośna (wierzchnia) dla kostki brukowej. Inaczej układa się kostkę na glebach piaszczystych, a inaczej na glinie. Bardzo ważną kwestią jest np. zdolność wchłaniania wody przez grunt. Jeśli wykonawca zbagatelizuje fakt, że podłoże nie jest przepuszczalne, stojąca woda może rozmyć warstwę ułożoną z kostki.
Najczęstsze błędy popełniane podczas układania kostki brukowej
W czasie układania kostki brukowej również można popełnić szereg innych błędów. Oto lista zachowań, które popełniają nawet doświadczeni brukarze.
1. Układanie kostki z jednej palety
Pozornie taka praktyka nie jest żadnym błędem i wynika raczej z takiej, a nie innej organizacji pracy. Tymczasem wykorzystywanie kostek wyłącznie z jednej palety niesie ze sobą poważne ryzyko wizerunkowe. Nie jest tajemnicą, że kostka brukowa ma różne odcienie. W toku produkcji wytwórca często wypuszcza palety o dość różnorodnym kolorze. Brukarz powinien używać kostki z kilku palet, gdyż dzięki temu zapobiegnie wystąpieniu dużych różnic kolorystycznych w obrębie układanej powierzchni.
2. Niewłaściwy poziom kostki
Kolejnym błędem jest ustalenie niewłaściwego poziomu brukowanej powierzchni. Jest to bardzo poważne niedociągnięcie, gdyż wiąże się z ryzykiem uszkodzenia i zapadania się bruku, a także — w szczególnych przypadkach — upadku i towarzyszącego mu urazu. Zawsze należy pamiętać o właściwym wypoziomowaniu powierzchni przy układaniu kostki brukowej. Najlepiej wykorzystać do tego zwykłą poziomicę.
3. Zbyt ciasne układanie
Układanie kostki na styk to kolejny poważny błąd, który — niestety — popełniają nawet doświadczeni fachowcy. Brak fugi amortyzującej naprężenia pomiędzy kostkami może doprowadzić do zniekształcenia całej brukowanej powierzchni, a nawet do pękania pojedynczych elementów. Pamiętajmy, że na bruk oddziałuje w ciągu roku zarówno wysoka temperatura letniego słońca, jak i znaczne mrozy. I choć w przypadku betonu rozszerzalność temperaturowa nie jest zbyt duża, to na rozległej powierzchni może być ona dość znaczna.
4. Nieodpowiednie przygotowanie podłoża
Podłoże odgrywa w układaniu kostki brukowej ogromną rolę. Niestety bardzo często okazuje się, że wykonawcy niewłaściwie podchodzą do kwestii jego przygotowania. Podłoże powinno być przede wszystkim odpowiednio wyrównane, aby stanowiło solidną podstawę dla podbudowy. Nie można też zapominać o zachowaniu optymalnej wilgotności. Nasączone wodą (zwłaszcza wczesną wiosną lub zimą) podłoże, doprowadzi po krótkim czasie do stopniowego zapadnięcia powierzchni z kostki brukowej.
5. Źle wykonana podbudowa
Nieodpowiednia struktura podbudowy również może mieć niekorzystny wpływ na brukowaną powierzchnię. Doświadczony brukarz wie, że powinna się ona składać z warstwy żwiru, tłucznia, grysu, albo mieszaniny powstałej z połączenia żwiru oraz piasku. Każda z warstw musi mieć grubość około 10 cm i co najważniejsze — musi być zagęszczona. Jeśli wykonawca nie utwardzi odpowiednio podbudowy lub wykorzysta materiał o zbyt dużej, lub zbyt małej średnicy cząstek, to powierzchnia z kostki może się zapaść lub zniekształcić.
6. Źle dobrana grubość kostki do przeznaczenia powierzchni
Obowiązkiem brukarza jest zaprojektowanie i stworzenie brukowanej powierzchni, która będzie zdolna do zniesienia określonego obciążenia. Najcieńsze kostki o grubości 4 - 6 cm są przeznaczone pod ruch pieszy i zmotoryzowany (tylko samochody osobowe). Elementy o grubości 10 i więcej centymetrów są zwykle usytuowane w miejscach, które będą narażone na oddziaływanie dużych pojazdów ciężarowych, w tym TIR-ów. Błędny dobór kostki sprawi, że brukowana nawierzchnia będzie się zniekształcać, a nawet pękać.
7. Niewłaściwe spadki terenu
Źle obliczony spadek terenu to kolejny błąd, jaki — niestety — wciąż popełnia wielu brukarzy. Tylko pozornie jest to nic nieznaczące niedociągnięcie. Nawet niewielki błąd może doprowadzić do stopniowego wypłukiwania podłoża i zawartości fug. Dobrze wybrukowane podłoże odprowadza wodę i jeśli to konieczne, wyposażone jest w system odwodnień.
8. Niewłaściwe zabezpieczenie krawędzi
Układanie kostki brukowej wiąże się również z koniecznością odpowiedniego zabezpieczenia krawędzi. Najczęściej wykłada się je grubymi i ciężkimi elementami o podłużnym kształcie, które mają kompensować naprężenia powstające w obrębie wybrukowanej powierzchni. Użycie niewłaściwych elementów, źle przygotowane podłoże, a także niedostosowanie krawędzi do obciążenia może osłabić całą strukturę ułożoną z kostek.
9. Niewłaściwie wypełnienie fug
Na koniec jeszcze jeden błąd, który często pojawia się nawet u doświadczonych specjalistów. Brak spoinowania — bo o nim mowa — osłabia strukturę brukowanej powierzchni i zwiększa ryzyko jej destabilizacji. Tymczasem wypełnianie fug piaskiem jest bardzo proste. Wystarczy na dopiero co ułożonych kostkach rozsypać piasek o niewielkiej granulacji i następnie zamiatać go szczotką lub miotełką. Dzięki temu skutecznie wypełni on wszystkie przerwy i zwiększy elastyczność brukowanej nawierzchni użytkowej. Do spoinowania można wykorzystać praktycznie dowolny rodzaj piasku.
Jak widać, lista błędów brukarzy jest dość długa. Świadomość ich istnienia i zwrócenie na nie uwagi pomoże uchronić przed ich popełnieniem, dlatego warto zachować sobie ten artykuł.